Współczesne dzieci dorastają w ubogim językowo środowisku. Troska o zapewnienie bytu i zabieganie rodziców spowodowały, że coraz rzadziej rozmawiają ze swoimi dziećmi, które wychowują się w coraz uboższym językowo środowisku. Kontakt z żywym słowem wyparła telewizja, której narzędziem nie jest język, lecz obraz. Efektem tego jest coraz gorsza znajomość języka przez dzieci, który przecież jest narzędziem myślenia. Jeżeli dziecko ma trudności z językowym porozumiewaniem się, to i jego myślenie jest zaburzone. Przy zaburzonym myśleniu pojawiają się kłopoty w nauce, trudności w szkole, a także w późniejszym życiu. Żyjemy w atmosferze pośpiechu, męczy nas nadmiar informacji. Wiele dzieci bez umiaru korzysta z komputera lub telewizora. Jest to dla nich najatrakcyjniejsza forma spędzania wolnego czasu. A może jednak warto sięgnąć po książkę?

Czytanie małym dzieciom książek to doskonała metoda wychowawcza. Głośne czytanie jest bardzo łatwe, bo jest w zasięgu możliwości każdego rodzica. Nie wymaga szczególnych zdolności ani nakładów finansowych. Może być dla rodzica sposobem i pomysłem na pożyteczne spędzenie czasu wolnego z dzieckiem. Pomysłem, jak wychować dziecko, by zapewnić mu wszechstronny rozwój. Jeśli chcemy, aby nasze dziecko sięgało po książkę, musimy poświęcić mu więcej czasu i codziennie opowiadać baśnie, czytać bajki, opowiadania, wiersze. Dziecko musi widzieć czytających rodziców. Pierwszym źródłem, w którym zaczyna kształtować się pozytywna lub negatywna postawa dziecka wobec książki jest rodzina. To tu dziecko styka się początkowo z książką do oglądania, przechodzi do etapu, gdy bajki czytają mu dorośli, aż do samodzielnego czytania. Trudno oczekiwać zamiłowania do książek u dziecka, któremu nie czytano, zanim samo posiadło tę umiejętność. Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym zainteresowanie dzieci książką jest umożliwienie im stałego do niej dostępu. To bardzo ważne zadanie zarówno dla rodziców, jak i nauczycieli. Wielu mądrych rodziców podsuwa swym pociechom już od najmłodszych lat książkę, czy to wypożyczaną z biblioteki, czy to zakupioną, w miarę możliwości, w księgarniach. Staje się ona często pięknym prezentem na różne okazje. Umożliwia to dziecku tworzenie swojej małej biblioteczki. Stałym punktem dnia, wyczekiwanym przez dziecko, staje się wspólne czytanie książeczek. Aktywizuje to dzieci oraz rodziców. Czytanie jest nie tylko okazją do poznania nowych książek, ale także do bliskiego kontaktu dziecka z rodzicami. W przedszkolu ważną rolę spełniają tzw. kąciki książki, gdzie dziecko w każdej chwili może sięgnąć po ulubioną bajkę, książeczkę z obrazkami lub czasopismo dziecięce.

Jeżeli od najmłodszych lat uda nam się ukształtować pozytywny stosunek do czytania, będzie on procentował w całym późniejszym życiu dziecka. Stały kontakt z książką jest okazją do uczenia dzieci jej poszanowania i wyrabiania przekonania, że jest ona źródłem ciekawych przeżyć, wiedzy i rozrywki. Słowo drukowane umożliwia poznawanie języka literackiego, poszerza wiedzę, sprzyja skupieniu uwagi, rozwija wyobraźnię, mowę i myślenie. Dlatego też należy troskliwie pielęgnować naturalną chęć dziecka do kontaktu z książką. Literatura dostarcza także treści, które wzbogacają dziecięce zabawy: tematyczne, ruchowe, konstrukcyjne oraz prace plastyczne. Wyzwala też aktywność, słowną ekspresję i zachęca do zabawy w teatr. Aby jednak mogło to nastąpić, książka powinna być udostępniona w sposób atrakcyjny. Dla uzyskania pożądanych efektów wychowawczych ważny jest starannie przemyślany dobór literatury. Istotne jest, aby książka była adekwatna do wieku i rozwoju intelektualnego dziecka, zgodna z jego zainteresowaniami, a zarazem ciekawa i pouczająca. Nie bez znaczenia jest też szata graficzna, która powinna przyciągać wzrok i uwagę małego czytelnika.

Głośne czytanie dziecku ma wiele zalet:

• rozwija język i wyobraźnię, uczy myślenia; ułatwia mu naukę w szkole;
• buduje i umacnia więzi między rodzicami i dzieckiem; zapewnia emocjonalny rozwój dziecka; pomaga w jego wychowaniu;
• kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy na całe życie;
• rozbudza w dziecku ciekawość świata i ułatwia zrozumienie siebie i innych;

Co czytać?

• starać się, by treść książek odpowiadała potrzebom rozwojowym i zainteresowaniom dzieci;
• sięgać do literatury rodzimej, w tym klasyki: utwory St. Jachowicza,
  Cz. Janczarskiego, M. Konopnickiej, E. Szelburg- Zarembiny, J. Brzechwy,
  T. Kubiaka, J. Tuwima, St. Szuchowej itp..

Jak czytać?

• Przystępując do czytania stworzyć odpowiednią atmosferę, tak, by być blisko z dzieckiem;
• Po każdej przeczytanej stronie, jeżeli jest ilustrowana, pokazać dziecku ilustracje;
• Po przeczytaniu książki rozmawiać z dzieckiem o przygodach bohaterów;
• Stworzyć dziecku kącik książki;
• Kontakt z książką niesie za sobą same korzyści, a zatem niech będzie ona nieodłącznym przyjacielem dziecka, jak również dorosłego.